Σιρόπι για Πονόλαιμο και Βήχα: Μέλι, Μάραθος, Γλυκάνισος, Θυμάρι, Πρόπολη.
Σιρόπι για Κρυολόγημα: Μέλι, Εχινάκεια, Ευκάλυπτος,Φασκόμηλο, Πρόπολη.
Σιρόπι για το Κρυολόγημα
Εχινάκεια
Πρόκειται για ιθαγενές φυτό της Bόρειας Aμερικής και ένα από τα πιο διαδεδομένα βότανα των Iνδιάνων. Oι τελευταίοι το χρησιμοποιούσαν αιώνες πριν το ανακαλύψουν οι Eυρωπαίοι για να θεραπεύουν από μολύνσεις μέχρι δαγκώματα φιδιών. Aπό το 19ο αιώνα η χρήση του διαδίδεται στην Γηραιά Ήπειρο και αρχίζει η καταγραφή της δράσης του. Κατάγεται από τα λιβάδια της Βορείου Αμερικής. Η καλλιεργήσιμη είναι εξίσου ευεργετική με την άγρια.
Tο άνθος της εχινάκειας μοιάζει με μεγάλη μαργαρίτα και συνήθως τα φύλλα της είναι ροζ ή μοβ. Tο γένος της αποτελείται από 9 είδη, από τα οποία μόνο τρία (Echinacea purpurea, Echinacea angustifolia, Echinacea pallida) χρησιμοποιούνται για φαρμακευτικούς σκοπούς. Mερικές από τις χημικές ουσίες που περιέχει και στις οποίες οφείλονται οι ιδιαίτερες ιδιότητές της είναι οι πολυσακχαρίτες, τα φλαβονοειδή, τα αιθέρια έλαια, τα αλκαμίδια και το καφεϊκό οξύ. Tο ενδιαφέρον είναι ότι η συγκέντρωσή τους διαφέρει ανάλογα με το μέρος του φυτού που χρησιμοποιείται. Η μεγαλύτερη συγκέντρωση των δραστικών ουσιών του βοτάνου βρίσκεται στις μαύρες ρίζες του φυτού και αυτές χρησιμοποιούμε κατά κύριο λόγο. Διαφορές, ωστόσο, υπάρχουν και ανάμεσα στα 3 είδη, γι’ αυτό και οι ιδιότητες που παρουσιάζουν τα διάφορα σκευάσματα δεν είναι ίδιες.
Xρησιμοποιείται πρωτίστως για την τόνωση του ανοσοποιητικού και του λεμφικού συστήματος, γι’ αυτό και αποτελεί την πρώτη επιλογή όταν πρέπει να ενισχυθεί η άμυνα του οργανισμού έναντι των λοιμώξεων του αναπνευστικού (γρίπη, κρυολόγημα). Συχνά χρησιμοποιείται και για την καταπολέμηση φλεγμονών και μολύνσεων (ουρολοιμώξεις), κολικών και δερματικών παθήσεων (ψωρίαση, έρπης, έλκος, πληγές, εγκαύματα, ακμή)· η εχινάκεια δηλαδή έχει αντιβιοτικές, αντιβακτηριακές, αντιφλεγμονώδεις και διεγερτικές ιδιότητες.
Tο άνθος της εχινάκειας μοιάζει με μεγάλη μαργαρίτα και συνήθως τα φύλλα της είναι ροζ ή μοβ. Tο γένος της αποτελείται από 9 είδη, από τα οποία μόνο τρία (Echinacea purpurea, Echinacea angustifolia, Echinacea pallida) χρησιμοποιούνται για φαρμακευτικούς σκοπούς. Mερικές από τις χημικές ουσίες που περιέχει και στις οποίες οφείλονται οι ιδιαίτερες ιδιότητές της είναι οι πολυσακχαρίτες, τα φλαβονοειδή, τα αιθέρια έλαια, τα αλκαμίδια και το καφεϊκό οξύ. Tο ενδιαφέρον είναι ότι η συγκέντρωσή τους διαφέρει ανάλογα με το μέρος του φυτού που χρησιμοποιείται. Η μεγαλύτερη συγκέντρωση των δραστικών ουσιών του βοτάνου βρίσκεται στις μαύρες ρίζες του φυτού και αυτές χρησιμοποιούμε κατά κύριο λόγο. Διαφορές, ωστόσο, υπάρχουν και ανάμεσα στα 3 είδη, γι’ αυτό και οι ιδιότητες που παρουσιάζουν τα διάφορα σκευάσματα δεν είναι ίδιες.
Xρησιμοποιείται πρωτίστως για την τόνωση του ανοσοποιητικού και του λεμφικού συστήματος, γι’ αυτό και αποτελεί την πρώτη επιλογή όταν πρέπει να ενισχυθεί η άμυνα του οργανισμού έναντι των λοιμώξεων του αναπνευστικού (γρίπη, κρυολόγημα). Συχνά χρησιμοποιείται και για την καταπολέμηση φλεγμονών και μολύνσεων (ουρολοιμώξεις), κολικών και δερματικών παθήσεων (ψωρίαση, έρπης, έλκος, πληγές, εγκαύματα, ακμή)· η εχινάκεια δηλαδή έχει αντιβιοτικές, αντιβακτηριακές, αντιφλεγμονώδεις και διεγερτικές ιδιότητες.
Ευκάλυπτος
Ο ευκάλυπτος (Eucalyptus guniie) είναι αειθαλές δέντρο 12-15 μ. που όμως βρίσκεται και σαν θάμνος πυκνά διακλαδισμένος. Κατάγεται από την Αυστραλία και την Τανζμανία και καλλιεργείται στις χώρες της λεκάνης της Μεσογείου. Τα άνθη του ευκαλύπτου είναι λευκά, αρωματισμένα. Τα φύλλα των καινούριων κλαδιών είναι πράσινα ωχρά και των παλιών κλαδιών γκριζο-πράσινα.
Είναι ισχυρό αντισηπτικό και μπορεί να βοηθήσει αποτελεσματικά σε βακτηριδιακές και ιογενείς προσβολές. Η επίδραση του ευκαλύπτου στο δέρμα είναι δροσιστική και αντιπυρετική. Είναι αντιφλεγμονώδες και καλός για εγκαύματα και επώδυνες αρθρώσεις. Είναι αποτελεσματικός στη θεραπεία των καλόγερων, των σπυριών, των ψειρών της κεφαλής και του απλού έρπητα. Η χρήση του έχει αποτέλεσμα και σε συναισθηματικό επίπεδο μιας και τονώνει, αναζωογονεί, καθαρίζει και διεγείρει το μυαλό και βοηθά στην αντιμετώπιση της υπνηλίας. Βοηθά επίσης, στην αντιμετώπιση κρυολογημάτων, γρίπης, λοιμώξεων του λαιμού, ιγμορίτιδας και πονοκεφάλων, ανακουφίζει από τον δυνατό, ξηρό βήχα, μετριάζει την δύσπνοια του άσθματος και της βρογχίτιδας απελευθερώνοντας τη βλέννα. Ακόμη χρησιμοποιείται κατά του διαβήτη, των εντερικών παρασίτων και της πυόρροιας.
Η χρήση του έχει αποτέλεσμα και σε συναισθηματικό επίπεδο μιας και τονώνει, αναζωογονεί, καθαρίζει και διεγείρει το μυαλό και βοηθά στην αντιμετώπιση της υπνηλίας.
Χρήσεις: το αιθέριο έλαιο του ευκαλύπτου χρησιμοποιείται σε κομπρέσες και επιθέματα, εισπνοές, γαργάρες, λουτρά, επαλείψεις και εντριβή θώρακα ή μασάζ. Τα φύλλα του φυτού χρησιμοποιούνται για την παρασκευή αφεψήματος ή εγχύματος, ή τα ρίχνουμε σε νερό που βράζει και κάνουμε εισπνοές.
Είναι ισχυρό αντισηπτικό και μπορεί να βοηθήσει αποτελεσματικά σε βακτηριδιακές και ιογενείς προσβολές. Η επίδραση του ευκαλύπτου στο δέρμα είναι δροσιστική και αντιπυρετική. Είναι αντιφλεγμονώδες και καλός για εγκαύματα και επώδυνες αρθρώσεις. Είναι αποτελεσματικός στη θεραπεία των καλόγερων, των σπυριών, των ψειρών της κεφαλής και του απλού έρπητα. Η χρήση του έχει αποτέλεσμα και σε συναισθηματικό επίπεδο μιας και τονώνει, αναζωογονεί, καθαρίζει και διεγείρει το μυαλό και βοηθά στην αντιμετώπιση της υπνηλίας. Βοηθά επίσης, στην αντιμετώπιση κρυολογημάτων, γρίπης, λοιμώξεων του λαιμού, ιγμορίτιδας και πονοκεφάλων, ανακουφίζει από τον δυνατό, ξηρό βήχα, μετριάζει την δύσπνοια του άσθματος και της βρογχίτιδας απελευθερώνοντας τη βλέννα. Ακόμη χρησιμοποιείται κατά του διαβήτη, των εντερικών παρασίτων και της πυόρροιας.
Η χρήση του έχει αποτέλεσμα και σε συναισθηματικό επίπεδο μιας και τονώνει, αναζωογονεί, καθαρίζει και διεγείρει το μυαλό και βοηθά στην αντιμετώπιση της υπνηλίας.
Χρήσεις: το αιθέριο έλαιο του ευκαλύπτου χρησιμοποιείται σε κομπρέσες και επιθέματα, εισπνοές, γαργάρες, λουτρά, επαλείψεις και εντριβή θώρακα ή μασάζ. Τα φύλλα του φυτού χρησιμοποιούνται για την παρασκευή αφεψήματος ή εγχύματος, ή τα ρίχνουμε σε νερό που βράζει και κάνουμε εισπνοές.
Φασκόμηλο
Το φασκόμηλο ή φασκομηλιά (Σάλβια η φαρμακευτική ελλ. Ελελίφασκος ο φαρμακευτικός, Salvia officinalis) ανήκει στο γένος των Αγγειόσπερμων φυτών Σάλβια (Salvia). Πολυετές, θαμνώδες με πολυάριθμα κλαδιά ύψους μέχρι μισό μέτρο βρίσκεται σε όλες τις περιοχές της Ελλάδας κυρίως σε ξηρούς και πετρώδεις τόπους. Τα φύλλα του είναι επιμήκη και παχιά χρώματος λευκοπράσινου. Τα άνθη είναι χρώματος μοβ και ανθίζουν από τον Μάιο ως τον Ιούνιο. Το φασκόμηλο φύεται κυρίως στην Νότια Ελλάδα (Πελοπόννησο- Νησιά), αλλά γενικά στην χώρα μας υπάρχουν 20 είδη φασκόμηλου. Προτιμά ηλιόλουστες περιοχές και πετρώδη, άγονα εδάφη.
Οι Κινέζοι το ονομάζουν ελληνικό βραστάρι και το θεωρούν καλύτερο από το τσάι. Οι Γάλλοι το ονομάζουν ελληνικό τσάι και το χρησιμοποιούν όπως και οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι όχι μόνο για φαρμακευτικούς αλλά και για μαγειρικούς σκοπούς. Οι Άραβες θεωρούσαν ότι μπορούσε να θεραπεύσει τα πάντα. Στην αρχαιότητα οι πρόγονοί μας το χρησιμοποιούσαν σαν πολυφάρμακο και έχει εκθειαστεί από τον Ιπποκράτη, τον Διοσκουρίδη τον Γαληνό και τον Αέτιο. Οι Λατίνοι το θεωρούσαν ιερό φυτό και το χρησιμοποιούσαν σε τελετές. Ήταν το φυτό της αθανασίας.
Οι Κινέζοι το ονομάζουν ελληνικό βραστάρι και το θεωρούν καλύτερο από το τσάι. Οι Γάλλοι το ονομάζουν ελληνικό τσάι και το χρησιμοποιούν όπως και οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι όχι μόνο για φαρμακευτικούς αλλά και για μαγειρικούς σκοπούς. Οι Άραβες θεωρούσαν ότι μπορούσε να θεραπεύσει τα πάντα. Στην αρχαιότητα οι πρόγονοί μας το χρησιμοποιούσαν σαν πολυφάρμακο και έχει εκθειαστεί από τον Ιπποκράτη, τον Διοσκουρίδη τον Γαληνό και τον Αέτιο. Οι Λατίνοι το θεωρούσαν ιερό φυτό και το χρησιμοποιούσαν σε τελετές. Ήταν το φυτό της αθανασίας.
Το φασκόμηλο διαθέτει πολλές ιδιότητες ιδιαίτερα χρήσιμες στην ιατρική όπως αντιβακτηριακές, στυπτικές, αντιδιαβητικές, σπασμολυτικές, αντισηπτικές και καρδιοτονωτικές. Ανακουφίζει σε περιπτώσεις νευραλγιών, γαστρίτιδας, άσθματος, βρογχίτιδα, κρυολογήματος, διάρροιας και πονοκεφάλων. Ως αφέψημα (εξωτερική χρήση) συμβάλλει στην αντιμετώπιση της ουλίτιδας, της στοματίτιδας, της φαρυγγίτιδας, των αφθών, της δερματίτιδας και των εκζεμάτων. Με τα φρέσκα φύλλα του αντιμετωπίζονται επίσης τα τσιμπήματα από κουνούπια και σφήκες, αρκεί να τρίψει κανείς με αυτά το πονεμένο μέρος. Εκτός από την ιατρική, το φασκόμηλο χρησιμοποιείται επίσης στην αρωματοποιία. Στην μαγειρική χρησιμοποιείται για τον αρωματισμό διαφόρων ζωμών, φαγητών και του ξιδιού ενώ παράγει και εκλεκτής ποιότητας μέλι.
Πρόπολη
Η πρόπολη είναι ρητινώδης κολλητική ουσία που συλλέγουν οι μέλισσες από διάφορα φυτά, την εμπλουτίζουν με κερί, γύρη, ένζυμα και άλλες ουσίες και τη χρησιμοποιούν για να στεγανοποιήσουν και απολυμάνουν το εσωτερικό της φωλιάς τους. Η ονομασία οφείλεται στο ότι οι μέλισσες την τοποθετούν μπροστά στην είσοδο της κυψέλης (προ της πόλης) ώστε να την στενέψουν και να εμποδίσουν την είσοδο στη φωλιά διαφόρων εχθρών όπως είναι τα ποντίκια, μεγάλες πεταλούδες, φίδια και άλλα.
Η πρόπολη περιέχει κύρια ρητίνη (55%), κερί (30%), αιθέρια έλαια (10%), γύρη (5%). Τα υπόλοιπα συστατικά της είναι αρωματικές ουσίες, ζάχαρα, βάλσαμα, τερπένεια, αλειφατικά οξέα και οι εστέρες τους, φλαβόνες, ανόργανες ουσίες, βιταμίνες, ιχνοστοιχεία και άλλα γνωστά και άγνωστα συστατικά.
Η πρόπολη έχει βακτηριοστατικές και βακτηριοκτόνες ιδιότητες. Χρησιμοποιείται για τη θεραπεία τραυμάτων των αναπνευστικών οργάνων, της στοματικής κοιλότητας, και άλλων περιοχών του ανθρώπινου σώματος. Περιέχει σε μεγάλες συγκεντρώσεις φλαβόνες, φλαβονόλες και φλαβονόνες οι οποίες επιδρούν στον οργανισμό με διαφόρους τρόπους. Έχουν αντιφλεγμονική δράση στις αρθρώσεις, στο δέρμα και στους βλεννώδεις ιστούς, προστατεύουν τη βιταμίνη C από οξειδώσεις. Έχουν ευεργετική επίδραση στα τριχοειδή αγγεία και παρατείνουν τη δράση της αδρεναλίνης αναστέλλοντας την ο-μεθυλο τρανσφεράση. Αναστέλλουν τη συνάθροιση ερυθροκυττάρων, βελτιώνουν την κυκλοφορία του αίματος στα τριχοειδή αγγεία, έχουν αντιβακτηριακή δράση στα gram θετικά και gram αρνητικά βακτήρια και έχουν αντισηπτική δράση. Αλκοολικό εκχύλισμα πρόπολης 50% χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της χρόνιας ωτίτιδας. Επίσης η πρόπολη χρησιμοποιείται κατά του χρόνιου κνησμού, για τη θεραπεία της τοπικής κοκκινίλας, της φαρυγγίτιδας, των μυκητιάσεων και για γενικά προβλήματα ωτορινολαρυγγολογίας. Βοηθά στην αντιμετώπιση προβλημάτων ρευματικής αρθρίτιδας και σπονδυλικής αγκύλωσης. Η πρόπολη έχει θετικά αποτελέσματα στη θεραπεία των αγγειοκινητικών νεύρων που προκαλούν την καταρροή των αναπνευστικών κυττάρων. Χρησιμοποιείται στην αντιμετώπιση του έλκους και προβλημάτων του προστάτη καθώς επίσης και για θεραπεία προβλημάτων της στοματικής κοιλότητας. Παράλληλα την πρόπολη την συναντούμε σε καλλυντικά, λοσιόν κρέμες προσώπου, σαπούνια, σαμπουάν αλλά και οδοντόπαστες.
Η πρόπολη περιέχει κύρια ρητίνη (55%), κερί (30%), αιθέρια έλαια (10%), γύρη (5%). Τα υπόλοιπα συστατικά της είναι αρωματικές ουσίες, ζάχαρα, βάλσαμα, τερπένεια, αλειφατικά οξέα και οι εστέρες τους, φλαβόνες, ανόργανες ουσίες, βιταμίνες, ιχνοστοιχεία και άλλα γνωστά και άγνωστα συστατικά.
Η πρόπολη έχει βακτηριοστατικές και βακτηριοκτόνες ιδιότητες. Χρησιμοποιείται για τη θεραπεία τραυμάτων των αναπνευστικών οργάνων, της στοματικής κοιλότητας, και άλλων περιοχών του ανθρώπινου σώματος. Περιέχει σε μεγάλες συγκεντρώσεις φλαβόνες, φλαβονόλες και φλαβονόνες οι οποίες επιδρούν στον οργανισμό με διαφόρους τρόπους. Έχουν αντιφλεγμονική δράση στις αρθρώσεις, στο δέρμα και στους βλεννώδεις ιστούς, προστατεύουν τη βιταμίνη C από οξειδώσεις. Έχουν ευεργετική επίδραση στα τριχοειδή αγγεία και παρατείνουν τη δράση της αδρεναλίνης αναστέλλοντας την ο-μεθυλο τρανσφεράση. Αναστέλλουν τη συνάθροιση ερυθροκυττάρων, βελτιώνουν την κυκλοφορία του αίματος στα τριχοειδή αγγεία, έχουν αντιβακτηριακή δράση στα gram θετικά και gram αρνητικά βακτήρια και έχουν αντισηπτική δράση. Αλκοολικό εκχύλισμα πρόπολης 50% χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της χρόνιας ωτίτιδας. Επίσης η πρόπολη χρησιμοποιείται κατά του χρόνιου κνησμού, για τη θεραπεία της τοπικής κοκκινίλας, της φαρυγγίτιδας, των μυκητιάσεων και για γενικά προβλήματα ωτορινολαρυγγολογίας. Βοηθά στην αντιμετώπιση προβλημάτων ρευματικής αρθρίτιδας και σπονδυλικής αγκύλωσης. Η πρόπολη έχει θετικά αποτελέσματα στη θεραπεία των αγγειοκινητικών νεύρων που προκαλούν την καταρροή των αναπνευστικών κυττάρων. Χρησιμοποιείται στην αντιμετώπιση του έλκους και προβλημάτων του προστάτη καθώς επίσης και για θεραπεία προβλημάτων της στοματικής κοιλότητας. Παράλληλα την πρόπολη την συναντούμε σε καλλυντικά, λοσιόν κρέμες προσώπου, σαπούνια, σαμπουάν αλλά και οδοντόπαστες.
Σιρόπι για Πονόλαιμο και Βήχα
Μάραθος
Είναι αυτοφυές ποώδες φυτό και συναντιέται σε ηλιόλουστες χέρσες περιοχές. Τα άνθη του είναι κίτρινα και τα φύλλα του κυανά πράσινα. Ανθίζει τους καλοκαιρινούς μήνες. Ανήκει στην οικογένεια των Σκιαδοφόρων και άλλες ονομασίες είναι Μάραθρο, Αγριομάραθο, Αμαραθιά· η επιστημονική ονομασία του είναι Μάραθο το φαρμακευτικό - Foeniculum officinales
Παλιά οι Κινέζοι και οι Ινδοί θεωρούσαν το μάραθο αντίδοτο για τα δαγκώματα των φιδιών και των σκορπιών. Οι Αρχαίοι Έλληνες το έλεγαν «μάραθρον» και το θεωρούσαν σύμβολο επιτυχίας. Φαίνεται ότι οφείλει τ’ όνομά του στη μνήμη της νίκης κατά των Περσών στον Μαραθώνα το 490 π.Χ. Ο Πλίνιος το αναφέρει σε συνταγές του με περισσότερες από 20 ενδείξεις, ενώ πίστευε ότι τα φίδια έτρωγαν μάραθο για ν' αλλάζουν δέρμα. Το 10ο αιώνα συνδέθηκε με τη μαγεία, ενώ το Μεσαίωνα είχε συνδεθεί με το αδυνάτισμα, γιατί πιστευόταν ότι οι σπόροι του έκοβαν την όρεξη.
Στην φαρμακευτική χρησιμοποιείται για τον πόνο των ματιών, της κυστίτιδας, των αρθριτικών. Ανακουφίζει από την γρίπη, το βήχα, τον κοκίτη, το άσθμα, τις στομαχικές διαταραχές, την ναυτία, τους κοιλιακούς πόνους των παιδιών. Οι σπόροι του μπορούν ν' αρωματίζουν το νερό που δίνουν στα μωρά και τα βοηθά στην πέψη. Είναι ευεργετικός στα μαλλιά και αντιρυτιδικός. Λέγεται ότι αυξάνει το γάλα στις θηλάζουσες μητέρες, ενώ χρησιμοποιείται για τον καθαρισμό και τον αρωματισμό του στόματος. Το αιθέριο έλαιο των σπόρων του, που περιέχει 6% αιθέρια έλαια ανηθόλης και μαραθόλης, χρησιμοποιείται στην αρωματοποιία, ποτοποιεία (ιδιαίτερα σε λικέρ όπως στο Αψέντι των Άλπεων) και στη βιομηχανία καλλυντικών.
Γλυκάνισος
Ο γλυκάνισος είναι η κοινή ονομασία του ετήσιου ποώδους φυτού του είδους Άνισον το κοινόν (Pimpinella anisum) του γένους Άνισον της οικογένειας των Σκιαδοφόρων. Ως γλυκάνισος αναφέρονται και οι σπόροι του φυτού αυτού. Λέγεται επίσης και άνισο.
Οι αρχαίοι Έλληνες και οι Ρωμαίοι θεωρούσαν τον γλυκάνισο αφροδισιακό ("συνουσίαν παρορμά" σύμφωνα με τον Διοσκουρίδη -3,56) και πίστευαν ότι διατηρεί τη νεανικότητα και διώχνει τα κακά όνειρα όταν τοποθετηθεί κάτω από το μαξιλάρι τη νύχτα. Επίσης πίστευαν ότι για να είναι άνετο το ταξίδι, εκείνοι που ταξίδευαν σε μεγάλες αποστάσεις έπρεπε να πίνουν ποτά από γλυκάνισο. Ο Ιπποκράτης πίστευε ότι ο γλυκάνισος σταματούσε το φτάρνισμα και το χρησιμοποιούσε για τη δυσοσμία των γεννητικών οργάνων κ.α. Ο Διοσκουρίδης το συνιστούσε ως διουρητικό και εφιδρωτικό αλλά και ως φάρμακο εναντίον των πονοκεφάλων. Ο Πλίνος αναφέρει ότι οι γυναίκες που επρόκειτο να γεννήσουν, όταν μύριζαν γλυκάνισο είχαν εύκολο τοκετό.
Η καταγωγή του είναι από την ανατολική Μεσόγειο ή τη Μέση Ανατολή όμως σήμερα έχει διαδοθεί στην Ευρώπη την Ασία και την Αμερική. Ο βλαστός του είναι ίσιος και έχει ύψος που κυμαίνεται από 25 έως 75 εκατοστά. Χρησιμοποιείται από το 2000 π.Χ. ως αρωματικό, καρύκευμα και φάρμακο. Οι καρποί του είναι ωοειδείς, σκληροί και ανοικτού καφέ χρώματος. Η γεύση του είναι υπόγλυκη. Έχει χαρακτηριστικό άρωμα, σπασμολυτικές και αποχρεμπτικές ιδιότητες. Πολύ συχνά χρησιμοποιείται στην αρτοποιία ως αρωματικό ή ως κύριο αρωματικό σε αλκοολούχα ποτά, όπως το αψέντι το ούζο και το ρακί.
Είναι ένα θερμαντικό, διεγερτικό χόρτο, το οποίο βελτιώνει την πέψη, δρα ευεργετικά στο συκώτι και το κυκλοφοριακό σύστημα και έχει αποχρεμπτική και οιστρογονική δράση. Είναι αρκετά αποτελεσματικό μέσο ενάντια στους σπασμούς-κολικούς των εσωτερικών μυών (του στομάχου και των εντέρων), αυξάνει την αποβολή αερίων των εντέρων και την περισταλτικότητα τους, χρησιμοποιείται ενάντια στο άσθμα,στον βήχα και τον ερεθισμό των άνω αναπνευστικών οδών, στην βραχνάδα της φωνής, σαν εφιδρωτικό και αντιπυρετικό μέσο. Συστήνεται στις μητέρες που θηλάζουν γιατί αυξάνει το γάλα αλλά και σαν διουρητικό μέσο στις ασθένειες των νεφρών, του συκωτιού και του παγκρέατος. Εξωτερικά μπορεί να χρησιμοποιηθεί κατά της ψώρας.
Χρησιμοποιείται για την παρασκευή αφεψήματος ή εγχύματος και με την κατάλληλη πολτοποίηση εφαρμόζεται εξωτερικά.
Θυμάρι
Το θυμάρι ή θύμιο (Θύμος ο κοινός, λατ. Thymus vulgaris) ανήκει στην οικογένεια των Χειλανθών (Labiatae). Είναι θάμνος μικρού ύψους (έως 30 εκατοστά), με όρθιους βλαστούς, εξαιρετικά ανθεκτικός, αναδύει πολύ ευχάριστο άρωμα.
Απαντάται στις νότιες και μεσογειακές περιοχές της Ευρώπης σε διάφορες περιοχές της Ασίας και καλλιεργείται στην βόρειο Αμερική. Φυτρώνει σε άγονους τόπους σε όλη την Ελλάδα και ανθίζει Ιούνιο με Ιούλιο. Είναι το φυτό από το οποίο οι μέλισσες κάνουν το πιο ονομαστό μέλι. Η χρήση του είναι γνωστή από την αρχαιότητα. Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι το χρησιμοποιούσαν σαν βαλσαμωτικό και αρωματικό. Οι αρχαίοι Έλληνες σαν απολυμαντικό για διάφορες ασθένειες. Οι Ρωμαίοι στρατιώτες συνήθιζαν να κάνουν μπάνιο σε νερό αρωματισμένο με θυμάρι, για να αποκτήσουν σφρίγος και ενεργητικότητα. Στη φαρμακευτική είναι γνωστό ως το φυτό με τις περισσότερες θεραπευτικές ιδιότητες.
Έχει ισχυρή αντιμικροβιακή και αντισηπτική δράση, που οφείλεται στη θυμόλη, την οποία περιέχει το αιθέριο έλαιό του και συνήθως χρησιμοποιείται για την απολύμανση πληγών. Ωστόσο, λίγες σταγόνες από το βάμμα του σε νερό είναι αρκετές για να καθαρίσουν το σπίτι σας, αφήνοντας ένα ευχάριστο άρωμα. Τονώνει το ανοσοποιητικό, είναι αποχρεμπτικό, κατευνάζει το βήχα και την βρογχίτιδα και θεωρείται εξαιρετικά αποτελεσματικό σε περιπτώσεις γρίπης. Χρησιμοποιείται επίσης για την αντιμετώπιση της δυσπεψίας και της διάρροιας, αλλά και του πονόδοντου. Είναι θερμαντικό και με το λάδι ή το βάμμα του μπορείτε να κάνετε εντριβές, που ανακουφίζουν από μυϊκούς και ρευματικούς πόνους. Συνιστάται ακόμα και ως καταπραϋντικό σε περιπτώσεις άγχους.
Στην μαγειρική χρησιμοποιείται για να αρωματίσει ψάρια, κρεατικά (συνδυάζεται άριστα με κυνήγι και λουκάνικα), σάλτσες (ιδίως ντομάτας) και τυριά (ιδίως κρεμώδη). Αλλάζει ευχάριστα τη γεύση και το άρωμα στα φασολάκια και τον αρακά και μπορείτε να προσθέσετε τα ψιλοκομμένα φύλλα του στο στιφάδο και σε σούπες.
Παλιά οι Κινέζοι και οι Ινδοί θεωρούσαν το μάραθο αντίδοτο για τα δαγκώματα των φιδιών και των σκορπιών. Οι Αρχαίοι Έλληνες το έλεγαν «μάραθρον» και το θεωρούσαν σύμβολο επιτυχίας. Φαίνεται ότι οφείλει τ’ όνομά του στη μνήμη της νίκης κατά των Περσών στον Μαραθώνα το 490 π.Χ. Ο Πλίνιος το αναφέρει σε συνταγές του με περισσότερες από 20 ενδείξεις, ενώ πίστευε ότι τα φίδια έτρωγαν μάραθο για ν' αλλάζουν δέρμα. Το 10ο αιώνα συνδέθηκε με τη μαγεία, ενώ το Μεσαίωνα είχε συνδεθεί με το αδυνάτισμα, γιατί πιστευόταν ότι οι σπόροι του έκοβαν την όρεξη.
Στην φαρμακευτική χρησιμοποιείται για τον πόνο των ματιών, της κυστίτιδας, των αρθριτικών. Ανακουφίζει από την γρίπη, το βήχα, τον κοκίτη, το άσθμα, τις στομαχικές διαταραχές, την ναυτία, τους κοιλιακούς πόνους των παιδιών. Οι σπόροι του μπορούν ν' αρωματίζουν το νερό που δίνουν στα μωρά και τα βοηθά στην πέψη. Είναι ευεργετικός στα μαλλιά και αντιρυτιδικός. Λέγεται ότι αυξάνει το γάλα στις θηλάζουσες μητέρες, ενώ χρησιμοποιείται για τον καθαρισμό και τον αρωματισμό του στόματος. Το αιθέριο έλαιο των σπόρων του, που περιέχει 6% αιθέρια έλαια ανηθόλης και μαραθόλης, χρησιμοποιείται στην αρωματοποιία, ποτοποιεία (ιδιαίτερα σε λικέρ όπως στο Αψέντι των Άλπεων) και στη βιομηχανία καλλυντικών.
Γλυκάνισος
Ο γλυκάνισος είναι η κοινή ονομασία του ετήσιου ποώδους φυτού του είδους Άνισον το κοινόν (Pimpinella anisum) του γένους Άνισον της οικογένειας των Σκιαδοφόρων. Ως γλυκάνισος αναφέρονται και οι σπόροι του φυτού αυτού. Λέγεται επίσης και άνισο.
Οι αρχαίοι Έλληνες και οι Ρωμαίοι θεωρούσαν τον γλυκάνισο αφροδισιακό ("συνουσίαν παρορμά" σύμφωνα με τον Διοσκουρίδη -3,56) και πίστευαν ότι διατηρεί τη νεανικότητα και διώχνει τα κακά όνειρα όταν τοποθετηθεί κάτω από το μαξιλάρι τη νύχτα. Επίσης πίστευαν ότι για να είναι άνετο το ταξίδι, εκείνοι που ταξίδευαν σε μεγάλες αποστάσεις έπρεπε να πίνουν ποτά από γλυκάνισο. Ο Ιπποκράτης πίστευε ότι ο γλυκάνισος σταματούσε το φτάρνισμα και το χρησιμοποιούσε για τη δυσοσμία των γεννητικών οργάνων κ.α. Ο Διοσκουρίδης το συνιστούσε ως διουρητικό και εφιδρωτικό αλλά και ως φάρμακο εναντίον των πονοκεφάλων. Ο Πλίνος αναφέρει ότι οι γυναίκες που επρόκειτο να γεννήσουν, όταν μύριζαν γλυκάνισο είχαν εύκολο τοκετό.
Η καταγωγή του είναι από την ανατολική Μεσόγειο ή τη Μέση Ανατολή όμως σήμερα έχει διαδοθεί στην Ευρώπη την Ασία και την Αμερική. Ο βλαστός του είναι ίσιος και έχει ύψος που κυμαίνεται από 25 έως 75 εκατοστά. Χρησιμοποιείται από το 2000 π.Χ. ως αρωματικό, καρύκευμα και φάρμακο. Οι καρποί του είναι ωοειδείς, σκληροί και ανοικτού καφέ χρώματος. Η γεύση του είναι υπόγλυκη. Έχει χαρακτηριστικό άρωμα, σπασμολυτικές και αποχρεμπτικές ιδιότητες. Πολύ συχνά χρησιμοποιείται στην αρτοποιία ως αρωματικό ή ως κύριο αρωματικό σε αλκοολούχα ποτά, όπως το αψέντι το ούζο και το ρακί.
Είναι ένα θερμαντικό, διεγερτικό χόρτο, το οποίο βελτιώνει την πέψη, δρα ευεργετικά στο συκώτι και το κυκλοφοριακό σύστημα και έχει αποχρεμπτική και οιστρογονική δράση. Είναι αρκετά αποτελεσματικό μέσο ενάντια στους σπασμούς-κολικούς των εσωτερικών μυών (του στομάχου και των εντέρων), αυξάνει την αποβολή αερίων των εντέρων και την περισταλτικότητα τους, χρησιμοποιείται ενάντια στο άσθμα,στον βήχα και τον ερεθισμό των άνω αναπνευστικών οδών, στην βραχνάδα της φωνής, σαν εφιδρωτικό και αντιπυρετικό μέσο. Συστήνεται στις μητέρες που θηλάζουν γιατί αυξάνει το γάλα αλλά και σαν διουρητικό μέσο στις ασθένειες των νεφρών, του συκωτιού και του παγκρέατος. Εξωτερικά μπορεί να χρησιμοποιηθεί κατά της ψώρας.
Χρησιμοποιείται για την παρασκευή αφεψήματος ή εγχύματος και με την κατάλληλη πολτοποίηση εφαρμόζεται εξωτερικά.
Θυμάρι
Το θυμάρι ή θύμιο (Θύμος ο κοινός, λατ. Thymus vulgaris) ανήκει στην οικογένεια των Χειλανθών (Labiatae). Είναι θάμνος μικρού ύψους (έως 30 εκατοστά), με όρθιους βλαστούς, εξαιρετικά ανθεκτικός, αναδύει πολύ ευχάριστο άρωμα.
Απαντάται στις νότιες και μεσογειακές περιοχές της Ευρώπης σε διάφορες περιοχές της Ασίας και καλλιεργείται στην βόρειο Αμερική. Φυτρώνει σε άγονους τόπους σε όλη την Ελλάδα και ανθίζει Ιούνιο με Ιούλιο. Είναι το φυτό από το οποίο οι μέλισσες κάνουν το πιο ονομαστό μέλι. Η χρήση του είναι γνωστή από την αρχαιότητα. Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι το χρησιμοποιούσαν σαν βαλσαμωτικό και αρωματικό. Οι αρχαίοι Έλληνες σαν απολυμαντικό για διάφορες ασθένειες. Οι Ρωμαίοι στρατιώτες συνήθιζαν να κάνουν μπάνιο σε νερό αρωματισμένο με θυμάρι, για να αποκτήσουν σφρίγος και ενεργητικότητα. Στη φαρμακευτική είναι γνωστό ως το φυτό με τις περισσότερες θεραπευτικές ιδιότητες.
Έχει ισχυρή αντιμικροβιακή και αντισηπτική δράση, που οφείλεται στη θυμόλη, την οποία περιέχει το αιθέριο έλαιό του και συνήθως χρησιμοποιείται για την απολύμανση πληγών. Ωστόσο, λίγες σταγόνες από το βάμμα του σε νερό είναι αρκετές για να καθαρίσουν το σπίτι σας, αφήνοντας ένα ευχάριστο άρωμα. Τονώνει το ανοσοποιητικό, είναι αποχρεμπτικό, κατευνάζει το βήχα και την βρογχίτιδα και θεωρείται εξαιρετικά αποτελεσματικό σε περιπτώσεις γρίπης. Χρησιμοποιείται επίσης για την αντιμετώπιση της δυσπεψίας και της διάρροιας, αλλά και του πονόδοντου. Είναι θερμαντικό και με το λάδι ή το βάμμα του μπορείτε να κάνετε εντριβές, που ανακουφίζουν από μυϊκούς και ρευματικούς πόνους. Συνιστάται ακόμα και ως καταπραϋντικό σε περιπτώσεις άγχους.
Στην μαγειρική χρησιμοποιείται για να αρωματίσει ψάρια, κρεατικά (συνδυάζεται άριστα με κυνήγι και λουκάνικα), σάλτσες (ιδίως ντομάτας) και τυριά (ιδίως κρεμώδη). Αλλάζει ευχάριστα τη γεύση και το άρωμα στα φασολάκια και τον αρακά και μπορείτε να προσθέσετε τα ψιλοκομμένα φύλλα του στο στιφάδο και σε σούπες.
ΣΥΝΤΑΓΗ
Θερμαίνουμε 500ml εγχύματος ή αφεψήματος από μείγμα βοτάνων αναλόγως τα συμπτώματα. Προσθέτουμε 500γρ μέλι ή ακατέργαστη ζάχαρη. Ανακατεύουμε συνεχώς μέχρι να διαλυθούν.
Αφήνουμε το μείγμα να κρυώσει και το βάζουμε σε σκούρο μπουκάλι. Το φυλάσσουμε σε σκιερό μέρος και μετά το άνοιγμα, το βάζουμε στο ψυγείο.
Προτεινόμενη δόση: 2-3 κουταλάκια του γλυκού ημερησίως
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου