Ιθαγενές φυτό της οικογένειας των Σελινοειδών. Υπάρχουν 2 βασικές ποικιλίες σέλινου: Η μία (var. rapaceum) με μεγάλη σαρκώδη ρίζα τη γνωστή σελινόριζα, που καλλιεργείται για αυτήν και τρώγεται ωμή, σαλάτα, σε σούπες και μαγειρεμένη με διάφορους συνδυασμούς· η δεύτερη (var. dulce), η πιο κλασσική, με σαρκώδεις μεγάλους μίσχους που καλλιεργείται για τα φύλλα της και τρώγεται με τον ίδιο τρόπο γίνεται τουρσί ή χρησιμοποιείται και ως καρύκευμα.Το σέλερι ανήκει στην ίδια οικογένεια με το σέλινο, το μαϊντανό και το μάραθο. Το κοτσάνι του είναι λεπτό και τραγανό και χρησιμοποιείται κυρίως σε σούπες και σαλάτες. Επίσης αποτελεί ένα από τα ευρέως χρησιμοποιούμενα βότανα στις κινεζικές εναλλακτικές θεραπείες.Τα σπόρια του χρησιμοποιούνται σε διάφορες σούπες και τουρσιά ως μπαχαρικό καθώς επίσης και στην αρωματοποιία.Το άγριο σέλινο, ιθαγενές της Μεσογείου, ήταν σύμβολο της ζωής και της γονιμότητας για τους αρχαίους Έλληνες. Η πόλη της Σικελίας της Μεγάλης Ελλάδας ονομαζόταν Σελινούντας λόγω του άγριου σέλινου που υπήρχε εκεί σε αφθονία. Οι αρχαίοι Έλληνες μάγειροι χρησιμοποιούσαν το άγριο σέλινο για εξισορρόπηση της δυνατής γεύσης των ξιδάτων πιάτων. Το βύθιζαν, επίσης, μέσα σε κρασί για να απομακρύνουν τυχόν ανεπιθύμητες οσμές.Η πολύπλευρη χρήση του σέλερι είναι εντυπωσιακή. Για παράδειγμα, τον 16ο αιώνα, το χρησιμοποιούταν για την παρασκευή γλυκισμάτων. Σύμφωνα με τον Clifford Wright στο βιβλίο του «Μediterranean Vegetables» η Κύπρος εξήγε λευκό σέλερι κρυσταλλοποιημένο με ζάχαρη. Στην Χιλή, τα στελέχη του σέλερι μετατρέπονται σε παγωτό. Οι Κινέζοι χρησιμοποιούν από πολύ παλιά τα φύλλα του για να δώσουν γεύση στα φαγητά.
Εκτός όμως από την γεύση και την νοστιμιά που προσδίδει στα φαγητά, το σέλερι έχει και σημαντική διατροφική αξία, περιέχοντας ζωτικής σημασίας θρεπτικές ουσίες, όπως αμινοξέα, βόριο, ασβέστιο, φολικό οξύ, σίδηρο, μαγνήσιο, μαγγάνιο, φώσφορο, κάλιο, σελήνιο, ψευδάργυρο, βιταμίνη Α, αρκετές βιταμίνες του συμπλέγματος Β (Β1, Β2 και Β6), βιταμίνη C, βιταμίνη Κ και φυτικές ίνες, που έχουν τεράστια οφέλη για τον ανθρώπινο οργανισμό.
Εκτός όμως από την γεύση και την νοστιμιά που προσδίδει στα φαγητά, το σέλερι έχει και σημαντική διατροφική αξία, περιέχοντας ζωτικής σημασίας θρεπτικές ουσίες, όπως αμινοξέα, βόριο, ασβέστιο, φολικό οξύ, σίδηρο, μαγνήσιο, μαγγάνιο, φώσφορο, κάλιο, σελήνιο, ψευδάργυρο, βιταμίνη Α, αρκετές βιταμίνες του συμπλέγματος Β (Β1, Β2 και Β6), βιταμίνη C, βιταμίνη Κ και φυτικές ίνες, που έχουν τεράστια οφέλη για τον ανθρώπινο οργανισμό.
Χαμηλώνει την αρτηριακή πίεση
Το σέλερι περιέχει ενώσεις που συμβάλουν στην μείωση της συστολικής πίεσης του αίματος, χαλαρώνοντας τους μυς γύρω από τις αρτηρίες και επιτρέποντας στα αγγεία να διαστέλλονται. Σύμφωνα με μια μελέτη που έγινε σε πειραματόζωα, η αρτηριακή πίεση των ζώων μειώθηκε κατά 12 με 14%, όταν σε αυτά προστέθηκαν οι ενώσεις που περιέχει το σέλερι. Επίσης το σέλερι περιέχει ένα φλαβονοειδές που ονομάζεται απιγενίνη. Σύμφωνα με αμερικανική έρευνα η απιγενίνη ενεργεί ως αντιφλεγμονώδης ουσία και συμβάλλει στην αντιμετώπιση του κυτταρικού οξειδωτικού στρες. Η μείωση του οξειδωτικού στρες στο εσωτερικό των αρτηριών, βοηθά στη χαλάρωση των αρτηριών και μειώνει την αρτηριακή πίεση.Ένα φλιτζάνι ψιλοκομμένο σέλινο περιέχει περίπου 100 mg νατρίου, που συνδέεται με την υψηλή αρτηριακή πίεση. Ωστόσο, αυτό είναι περίπου το 4% της ημερήσιας ανάγκης (2.400 χιλιοστογραμμάρια) νατρίου. Μπορούμε λοιπόν εύκολα να απολαμβάνουμε τα οφέλη του σέλερι, διατηρώντας την συνολική πρόσληψη νατρίου κάτω από την ημερήσια συνιστώμενη τιμή, προτιμώντας άλλα τρόφιμα με χαμηλή περιεκτικότητα σε νάτριο. Προάγει την υγεία των οστών
Το σέλερι είναι μια εξαιρετική πηγή βιταμίνης Κ και μια καλή πηγή ασβεστίου και μαγνησίου. Αυτές οι θρεπτικές ουσίες βοηθούν στο σχηματισμό ισχυρών οστών και σε υγιείς αρθρώσεις. Περιέχει επίσης πολυακετυλένιο, ένα αντιφλεγμονώδες συστατικό που μειώνει το πρήξιμο και τον πόνο γύρω από τις αρθρώσεις των οστών και γι’ αυτό είναι χρήσιμο για άτομα που πάσχουν από αρθρίτιδα ή ουρική αρθρίτιδα. Οι διουρητικές του ιδιότητες βοηθούν στην απομάκρυνση των κρυστάλλων ουρικού οξέος από τις αρθρώσεις των οστών. Βοηθά επίσης στους κολικούς του νεφρού (ο πόνος που προκαλείται από τις πέτρες στους νεφρούς).
Έχει αντικαρκινικές ιδιότητες
Σύμφωνα με ερευνητές του νοσοκομείου Brigham and Women, της ιατρικής σχολής του Χάρβαρντ και του Harvard School of Public Health, το σέλερι είναι αποτελεσματικό κατά του καρκίνου των ωοθηκών, καθώς περιέχει οκτώ διαφορετικές οικογένειες αντικαρκινικών ενώσεων που βοηθούν στην αποτοξίνωση των καρκινογόνων ουσιών. Επίσης βοηθάει στην πρόληψη των ζημιών που προκαλούνται στα κύτταρα από τις ελεύθερες ρίζες. Οι ακετυλενικές ενώσεις εμποδίζουν την περαιτέρω ανάπτυξη των όγκων, ενώ τα φαινολικά οξέα βοηθούν στο μπλοκάρισμα της δράσης των προσταγλανδινών (η οποία ενθαρρύνει την ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων) κι έτσι εμποδίζουν την ανάπτυξη του όγκου. Έχει διουρητικές και καθαρτικές ιδιότηες
Το κάλιο και το νάτριο που περιέχει το σέλερι, του προσδίδουν διουρητικές ιδιότητες. Διεγείρουν την παραγωγή ούρων και ρυθμίζουν την ποσότητα των υγρών του σώματος, διώχνοντας τα περισσευούμενα υγρά. Επίσης, το σέλερι έχει φυσικές καθαρτικές ιδιότητες και χαλαρώνει τα νεύρα που έχουν καταπονηθεί από άλλα τεχνητά καθαρτικά, καταπολεμώντας την δυσκοιλιότητα με φυσικό τρόπο.
Βοηθάει στον ύπνο
Περιέχει ανόργανα άλατα που συμβάλλουν σε έναν ποιοτικό ύπνο, ιδιαίτερα για τα άτομα που πάσχουν από αϋπνία. Αυτές οι ουσίες έχουν ηρεμιστική επίδραση στο νευρικό σύστημα και βοηθούν στην ανακούφιση του άγχους και στρες.
Βοηθάει στον ύπνο
Περιέχει ανόργανα άλατα που συμβάλλουν σε έναν ποιοτικό ύπνο, ιδιαίτερα για τα άτομα που πάσχουν από αϋπνία. Αυτές οι ουσίες έχουν ηρεμιστική επίδραση στο νευρικό σύστημα και βοηθούν στην ανακούφιση του άγχους και στρες.
Αναπληρώνει τους ηλεκτρολύτες
Το σέλερι έχει ηλεκτρολύτες κι έτσι λειτουργεί ως ένα καλό ρόφημα αναπλήρωσης ηλεκτρολυτών για τους αθλητές. Επίσης, είναι ωφέλιμο για την αποκατάσταση της ισορροπίας των ηλεκτρολυτών του σώματος σε περίπτωση διάρροιας, αδυναμίας και υποσιτισμού ή σε οποιαδήποτε άλλη δραστηριότητα που οδηγεί σε εξάντληση των μυών.
Μειώνει την χοληστερόλη
Μελέτη που διενεργήθηκε σε ζώα που εκτρέφονται ειδικά για να έχουν υψηλή χοληστερόλη έδειξε ότι το σέλερι μπορεί να μειώσει σημαντικά την ολική χοληστερόλη, αυξάνοντας την έκκριση χολικού οξέος.
Καταπολεμά τις φλεγμονές του εγκεφάλου
Μελέτη που έγινε στο πανεπιστήμιο του Ιλινόις, διαπίστωσε ότι μια ένωση (λουτεολίνη) που βρίσκεται στο σέλινο και στις πράσινες πιπεριές, μπορεί να βοηθήσει στην προστασία από φλεγμονώδεις παθήσεις του εγκεφάλου. Η λουτεολίνη είναι ένα ισχυρό αντιοξειδωτικό γνωστό για τις αντιφλεγμονώδεις ιδιότητές του και ανήκει στα φλαβονοειδή. Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι τα φλαβονοειδή μπορούν να συμβάλλουν στην αντιμετώπιση της άνοιας που προκαλείται από φλεγμονή του εγκεφάλου. Στο πλαίσιο της μελέτης, οι ερευνητές σημείωσαν ότι η λουτεολίνη μειώνει τις φλεγμονές στον εγκέφαλο, ειδικά στον ιππόκαμπο του εγκεφάλου, την περιοχή που σχετίζεται με τη μνήμη και τη μάθηση.
ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΣΕΛΙΝΟΥ
- Η ποικιλία που δίνει την σελινόριζα χρειάζεται να φυτευτεί σε βαθιές γλάστρες.
- Το Σέλινο χρειάζεται ήλιο και χώμα που κρατά την υγρασία χωρίς όμως να είναι μουσκεμένο.
- Φυτέψτε τους σπόρους από τον Απρίλιο έως το Μάιο σε βάθος από 0,5 έως 1,5 εκατοστά.
- Οι σπόροι του Σέλινου είναι μικροσκοπικοί. Για να μπορέσετε να τους χειριστείτε, θα βοηθούσε να τους ανακατέψετε με λίγο στεγνό χώμα. Αυτή την τεχνική την χρησιμοποιούμε πάντα όταν έχουμε να χειριστούμε μικρούς σπόρους.
- Μαζέψτε πάντα μόνο τους εξωτερικούς βλαστούς ώστε να συνεχίσουν να αναπτύσσονται οι εσωτερικοί.
