Λουίζα ή Λιππία η κιτρίοσμος (Aloysia triphylla)

Η λουίζα ανήκει στην μεγάλη οικογένεια των verbenacea η οποία αποτελείται από 175 γένη και 2.300 είδη φυτών που φύονται σε τροπικές και υποτροπικές περιοχές. Δεν είναι γηγενές βότανο της Ελλάδος αλλά κατάγεται από την Νότιο Αμερική - την έφεραν στην Ευρώπη οι Ισπανοί τον 17ο αιώνα -, ωστόσο έχει εγκλιματιστεί πλήρως στην χώρα μας. Ποώδης, πολυετής (πάνω από 5 έτη) φυλλοβόλος θάμνος ύψους 1-3 μ., με έντονη οσμή λεμονιού στους ανθούς και στα φύλλα της· γι' αυτό εξάλλου την συναντάμε και με το όνομα λεμονόχορτο. Στην Κρήτη δε της έχουν ιδιαίτερη αδυναμία και την αποκαλούν και γοργογιάννη.

Βλαστοί χρώματος σκούρου γκρι που ξυλοποιούνται γρήγορα· φύλλα με ευχάριστο άρωμα λεμονιού· άνθη μικρά με χρώμα που ποκίλει από λευκό, ρόδινο ή ιόχροο τα οποία βγαίνουν το καλοκαίρι μέχρι τις αρχές του φθινοπώρου. Ευδοκιμεί σε περιοχές θερμές και ηλιόλουστες· δεν αντέχει τις χαμηλές θερμοκρασίες.

Η λουίζα είναι ένα φαρμακευτικό και αρωματικό βότανο με φύλλα, άνθη και βλαστούς ιδιαίτερα ευεργετικά για τον οργανισμό μας. Χρησιμοποιείται ευρέως στη σύγχρονη βοτανοθεραπεία: τα φύλλα και τα άνθη της λουίζας παρουσιάζουν σπασμολυτική, αντιπυρετική, διουρητική και ηρεμιστική δράση. Χρησιμοποιούνται επίσης ως αφέψημα, σαν αρωματικός παράγοντας σε αλκοολούχα ποτά ,στην μαγειρική αλλά και στην παρασκευή σπιτικών καλλυντικών. Χρησιμοποιείται δε στην αρωματοποιεία και σαπωνοποιία.Το εξαίσιο άρωμα της το οποίο οφείλεται στα πολλά αιθέρια έλαια που περιέχει το φυτό, θεωρείται πως έχει χαλαρωτική δράση τόσο στο σώμα όσο και στο πνεύμα.

Το βότανο της λουίζας δρα ευεργετικά-θεραπευτικά στους εξής τομείς:

• σταματά την διάρροια και την αιμορραγία
• είναι βοηθητικό του αδυνατίσματος καθώς λειτουργεί ως λιποδιαλύτης
• είναι αποτελεσματικό τονωτικό αλλά ταυτόχρονα καταπραϋντικό του νευρικού συστήματος
• είναι αντιπυρετικό και αντιμετωπίζει περιπτώσεις κρυολογήματος (κατάλληλο και για παιδιά)
• το αφέψημα της είναι ευεργετικό για τα νοσήματα του στομάχου και του πεπτικού συστήματος σε καταστάσεις δυσπεψίας, νευραλγιών και κολικών του στομάχου και των εντέρων
• οι διουριτικές του ιδιότητες συνίσταται σε περιπτώσεις νεφρολιθιάσεων
• βοηθάει αποτελεσματικά στην αποτοξίνωση του οργανισμού
• ως ήπιο διουρητικό βοηθάει στην καταπολέμιση της κυτταρίτιδας καθώς και της κατακρατήσεως υγρών
• ευεργετικό με καταπλάσματα στους νευρικούς πόνους και νευρικές κεφαλαλγίες, καθώς και στους πόνους των αυτιών
• ανακουφίζει από τις ημικρανίες
• καταπολεμά την κακοσμία του στόματος
• το ζεστό έγχυμα της λουίζας είναι φημισμένο για τις αφροδισιακές του ιδιότητες
• το έγχυμα του βοτάνου είναι ιδανικό για πλύσεις και καθαρισμό του προσώπου
• καταπολεμά την αυπνία καθώς ένα ζεστό αφέψημα επιτυγχάνει έναν ήρεμο και ευχάριστο ύπνο

Η λουίζα περιέχει αιθέρια έλαια (0,2-0,4%), κιτρικά στοιχεία (citral, citronellal, citronellic acid, citrolnellol), σαπωνίνες. Το αιθέριο έλαιο του παίρνεται με απόσταξη (steam distillation) ατμού των φύλλων της και έχει ένα γλυκό, δροσερό, φρουτώδες άρωμα λεμονιού. Η απόσταξη πρέπει να γίνεται άμεσα γιατί η περιεκτικότητα του σε αιθέριο έλαιο είναι πολύ χαμηλή και επομένως θέλουμε να περιορίσουμε την εξάτμηση (τα αιθέραια έλαια είναι πτητικά). Τα κύρια συστατικά του αιθερίου ελαίου είναι citral, methyl heptenone, carvone, limonene, dipentene, linalool, terpineol, borneol, nerol, geraniol, geranyl acetate κ.ά.Τo αιθέριο έλαιο της χρησιμοποιείται στην αρωματοθεραπεία για αϋπνία, εντερικά προβλήματα, κατάθλιψη, στρες, ως χαλαρωτικό, αντισπασμωδικό και ηρεμιστικό. Έχει άριστες επουλωτικές ιδιότητες μιας και λίγες μόνο σταγόνες πάνω σε ένα βαμβάκι, βοηθούν τις πληγές να επουλωθούν και τους μώλωπες να υποχωρήσουν. Συνδυάζεται πολύ καλά με: neroli, palmarosa, frankincense, lemon, citrus oils. Όπως όλα τα βότανα, έτσι και η λουίζα πρέπει να χρησιμοποιείται με μέτρο, διότι περιέχει καμφορά. Επίσης συστήνεται η αποφυγή της χρήσης της από όσους πάσχουν από υπόταση, επειδή είναι διουρητική και μειώνει την πίεση.

Βότανο Λουίζα "Θαλλώ"

Αρωματική Πρόταση

Λουίζα με λεβάντα

Συστατικά
5-6 φύλλα λουίζας
1 1/2 κουταλιά του γλυκού λεβάντα
1 κούπα φυσικό μεταλλικό νερό
1 κουταλιά του γλυκού μέλι

• Οδηγίες: Βράστε το φυσικό μεταλλικό νερό στους απαιτούμενους βαθμούς (100° Κελσίου ) και κατόπιν ρίξτε τα φύλλα λουίζας και τα άνθη λεβάντας.Αφήστε τα να βγάλουν το άρωμα τους για 4-5 λεπτά και, αφού το σουρώσετε και το σερβίρετε, προσθέστε το μέλι.